ਜਦੋਂ ਸਰਤਾਜ ਦਾ ਅਖਾੜਾ ਦੇਖਣ ਅਸੀਂ ਲੱਖ ਰੁਪਈਆ ਲਾ ਕੇ, ਬਾਈ ਸੌ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਗਏ!

www.sabblok.blogspot.com

ਗੱਲ 2009 ਦੇ ਅਖੀਰ ਦੀ ਹੈ, 'ਸਰਤਾਜ' ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਟੂਰ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਯੂ ਟਿਊਬ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਗੀਤ ਸੁਣ ਸੁਣ ਕੇ ਅਸੀਂ ਏਨੇ ਕੁ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੋਏ ਪਏ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲਣ, ਦੇਖਣ ਲਈ ਦਿਲ ਉਤਾਵਲਾ ਸੀ। ਸੰਯੋਗਵਸ, ਜਿਸ ਦਿਨ ਉਸ ਨੇ ਐਡੀਲੇਡ ਆਉਣਾ ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੈਂ ਵਤਨੀਂ ਚਲਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਮਨ ਸ਼ਸ਼ੋਪੰਜ ਵਿੱਚ ਸੀ ਕਿ ਸਰਤਾਜ ਨੂੰ ਸੁਣਨਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਇਸੇ ਉਧੇੜ-ਬੁਣ 'ਚ ਸੀ ਕਿ ਅਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਹੋਰਾਂ ਦਾ ਫ਼ੋਨ ਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਉਸ ਵਕਤ ਸਰਤਾਜ ਦੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸ਼ੋਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਮੋਟਰ ਸਨ । ਉਹ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ, ''ਭਾਅ ਜੀ ! ਇਸ 'ਚ ਕਿਹੜੀ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਬ੍ਰਿਸਬੇਨ ਵਾਲੇ ਸ਼ੋਅ'' 'ਤੇ ਆ ਜਾਓ। ਮੈਂ ਬ੍ਰਿਸਬੇਨ ਦੂਰ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੁਆਬ ਸੀ, ''ਸ਼ੌਂਕ ਮੂਹਰੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਦੂਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ, ਤੇ ਨਾਲੇ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੀ ਤਾਂ ਆਪਾਂ ਅਖਾੜੇ ਦੇਖਣ ਤੁਰ ਕੇ, ਸਾਈਕਲਾਂ ਤੇ, ਜਾਂ ਫੇਰ ਟਰੈਕਟਰਾਂ ਤੇ ਚਾਰ-ਚਾਰ ਘੰਟਿਆਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਕੇ ਹੀ ਜਾਂਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਇਥੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਢਾਈ ਘੰਟਿਆਂ 'ਚ ਪਹੁੰਚ ਜਾਣਾ।''

ਚਲੋ ਜੀ! ਕੁਝ ਰਾਹ ਜਿਹਾ ਤਾਂ ਦਿਸਿਆ। ਬੱਸ ਹੁਣ ਸਮੱਸਿਆ ਜੌਬ ਤੇ ਜੇਬ ਤੋਂ ਆਗਿਆ ਤੇ ਟਿਕਟ ਲੈਣ ਦੀ ਸੀ। ਛੇਤੀ ਛੇਤੀ ਨੈੱਟ ਤੇ ਟਿਕਟ ਦੇਖੀ, ਤਾਂ ਇਕੱਲੇ ਟਾਈਗਰ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਮਿਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਵੀ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਸੌ ਡਾਲਰਾਂ ਦੀ। ਹਾਲੇ ਸਕੀਮ ਜਿਹੀ 'ਚ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਸੁਮਿਤ ਦਾ ਫ਼ੋਨ ਆ ਗਿਆ।

ਕਹਿੰਦਾ ''ਵੀਰ ਜੀ ! ਕਿੱਧਰ ਬਿਜ਼ੀ ਹੋ?'' ''ਯਾਰ ! ਉਹ ਸਰਤਾਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੇ ਜੁਗਾੜ ਜਿਹੇ ਲੜਾ ਰਿਹਾ ਸਾਂ।''

ਟੰਡਨ ਆਪਣੇ ਸੁਭਾਅ ਮੁਤਾਬਿਕ ਕਹਿੰਦਾ ਉਹ ''ਕੌਣ'' ਆ ਜੀ ?

''ਆਹ ਸਤਿੰਦਰ ਸਰਤਾਜ ਯੂ ਟਿਊਬ ਵਾਲਾ। ਤੁਸੀਂ ਸੁਣਿਆ ਨਹੀਂ ਕਦੇ?''

''ਨਾ ਵੀਰ ਜੀ ! ਮੈਂ ਐਰੇ-ਗ਼ੈਰੈ ਨੂੰ ਘੱਟ ਹੀ ਸੁਣਦਾ ਹੁੰਦਾ।''।
ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਰ ਤਾਂ ਮਜ਼ਾਕ ਜਿਹਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਜੇ ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪੁੱਛ ਲਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਆਮ ਹੀ ਕਹਿ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ''ਮਿੰਟੂ ਕੌਣ''!

ਪਰ ਇਸ ਬਾਰ ਉਹ ਠੀਕ ਹੀ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਘੰਟੇ ਕੁ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਫੇਰ ਫ਼ੋਨ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕਹੇ ''ਬਾ-ਕਮਾਲ ਜੀ ! ਬਾ-ਕਮਾਲ!!''

ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੀ ਬ੍ਰਿਸਬੇਨ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਕੀਮ ਸੁਣੀ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦਾ..

''ਜਿੱਥੇ ਚੱਲੇਂਗਾ, ਚੱਲੂੰਗਾ ਨਾਲ ਤੇਰੇ, ਟਿਕਟਾਂ ਦੋ ਲੈ ਲਈਂ'' !

''ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਐਡੀਲੇਡ ਆਏ ਨੂੰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।''

''ਨਹੀਂ ! ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਜੁਲਕਾ ਝੱਲੀਦਾ, ਐਡੀਲੇਡ ਫੇਰ ਸਹੀ।''

ਹਾਲੇ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਨ ਹੀ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਜੁੰਡੀ ਦੇ ਯਾਰ ਜੌਲੀ ਦਾ ਫ਼ੋਨ ਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਕਹੇ, ਵੀਰ ਜੀ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਿ ਮੈਂ ਨਾ ਜਾਵਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ । ਚਲੋ ਜੀ ! ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਉੱਤੇ ਲਾ ਕੇ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਵਾ ਲਈਆਂ।
ਮੁੜ ਨਾਲੇ ਤਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਨੂੰ ਰੁਪਈਆਂ 'ਚ ਗੁਣਾ ਕਰੀ ਜਾਈਏ ਤੇ ਨਾਲੇ ਸੋਚੀ ਜਾਈਏ ਕਿ ਸ਼ੌਕ ਦਾ ਕੀ ਮੁੱਲ ਹੁੰਦਾ! ਉਹ ਦਿਨ ਵੀ ਆ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਿਸਬੇਨ ਲਈ ਜਹਾਜ਼ ਫੜਨਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਘੰਟਾ ਰਹਿੰਦੇ ਏਅਰ ਪੋਰਟ ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਥਾਂ ਪੰਜ ਕੁ ਮਿੰਟ ਲੇਟ ਹੋ ਗਏ। ਮੂਹਰੋਂ ਬੀਬੀ ਕਹਿੰਦੀ ''ਸੌਰੀ! ਯੂ ਆਰ ਟੂ ਲੇਟ।'' ਬਹੁਤ ਮਿੰਨਤਾਂ ਤਰਲੇ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਨਾ ਚੱਲੀ। ਅਫ਼ਸੋਸੇ ਜਿਹੇ ਬੈਠੇ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਕੀ ਕਰੀਏ। ਸਰਤਾਜ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਬਾਕੀ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਭਾਰੂ ਪਿਆ ਤੇ ਫੇਰ ਟਿਕਟ ਲੈਣ ਦੀ ਸਕੀਮ ਬਣਾ ਲਈ। ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਵਾਲੇ ਖੜ੍ਹੇ ਪੈਰ ਇੱਕ ਟਿਕਟ ਦੇ ਚਾਰ ਸੌ ਡਾਲਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੰਗਣ, ਤੇ ਨਾਲੇ ਕਹਿਣ ਦੋ ਟਿਕਟਾਂ ਹੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।ਜੌਲੀ ਕਹੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੋਨੋਂ ਜਾ ਆਵੋ, ਮੈਂ ਟਾਲ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਕਦੇ ਕਾਰ ਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਸਕੀਮ ਬਣਾਈਏ, ਜੋ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਸ਼ੋ 'ਚ ਬਾਕੀ ਸਨ ਤੇ ਬਾਈ ਸੌ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਛੇਤੀ ਕਰੋ ਇਹ ਨਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਜਦੋਂ ਨੂੰ ਆਪਾਂ ਸਕੀਮ ਬਣਾਈਏ, ਇਹ ਦੋ ਟਿਕਟਾਂ ਵੀ ਵਿਕ ਜਾਣ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਕਾਊਂਟਰ ਵਾਲੇ ਕੋਲ ਗਏ ਤਾਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੋਲਡ ਕੌਸਟ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਟਿਕਟਾਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਬਿੰਦ ਨਾ ਲਾਇਆ ਹਾਂ 'ਚ ਸਿਰ ਹਿਲਾਉਣ 'ਚ।

ਚਲੋ ਜੀ! ਫੇਰ ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਉੱਤੇ ਲਾ ਦਿੱਤੇ ਤੇ ਜਾ ਪਹੁੰਚੇ ਗੋਲਡ ਕੌਸਟ। ਫੇਰ ਉੱਥੋਂ ਕਾਰ ਕਿਰਾਏ ਤੇ ਲਈ ਤੇ ਡਿਗਦੇ ਢਹਿੰਦੇ ਜਾ ਪਹੁੰਚੇ ਸਰਤਾਜ ਹੋਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ੋਅ 'ਚ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਬਾਈ-ਤੇਈ ਸੌ ਡਾਲਰਾਂ ਨੂੰ ਧੂਫ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਸੀ। ਪਰ ਮਨ 'ਚ ਸਰਤਾਜ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਦਾ ਚਾਅ ਜਿਹਾ ਵੀ ਸੀ। ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਸਾਰੇ ਦਿਨ ਦਾ ਥਕੇਵਾਂ ਉਤਾਰ ਦੇਊ 'ਸਰਤਾਜ'।

ਸ਼ੋਅ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਮਾਗ਼ੀ ਥਕੇਵਾਂ ਤਾਂ ਕਿਤੇ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਉਂਦਾ। ਪਰ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ਤੇ ਹਿੱਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਸੁਮਿਤ ਕਹੇ ਵੀਰ ਜੀ ਤੁਹਾਡੇ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਦੁਖਦੇ ਤੇ ਜੌਲੀ ਕਹੇ ਮੇਰੀਆਂ ਤਾਂ ਲੱਤਾਂ ਭਾਰ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਦੀਆਂ। ਹੁਣ ਸੁਣ ਲਵੋ, ਸਾਡੀ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਸਰਤਾਜ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ; ਕੁਝ ਤਾਂ ਤੜਕੇ ਦੇ ਚਾਅ 'ਚ ਭੱਜੇ ਫਿਰੇ ਤੇ ਜਦੋਂ ਸ਼ੋਅ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਬੈਠ ਕੇ ਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਗਾਇਕ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਬੈਠ ਕੇ ਹੀ ਸੁਣਾਂਗੇ। ਪਰ ਪਤੰਦਰ ਨੇ ਡੰਡ ਬੈਠਕਾਂ ਕਢਵਾ-ਕਢਵਾ ਕੇ ਪੱਟ ਫੁਲਾ ਦਿੱਤੇ ਤੇ ਤਾੜੀਆਂ ਪੁਆ ਪੁਆ ਕੇ ਹੱਥ ਦੁਖਣ ਲਾ ਦਿੱਤੇ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸ਼ੇਅਰ ਸੁਣਾਇਆ ਕਰੇ, ਸਾਰੇ ਜਾਣੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਜਾਇਆ ਕਰਨ ਤੇ ਹਰ ਗੱਲ ਤੇ ਤਾੜੀਆਂ ਆਪ ਹੀ ਵੱਜੀ ਜਾਣ। ਉਦੋਂ ਤਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ।ਪਰ ਬਾਅਦ 'ਚ ਜਦੋਂ ਉਂਗਲ਼ਾਂ ਦੇ ਪੋਟੇ ਚਸਕਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਤੇ ਪਿੰਜਣੀਆਂ ਕਰੜੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਤਾਂ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਰਤਾਜ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਤੇ ਗਾਇਕੀ ਵਿਚ ਗੁਆਚ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕਰੀ ਗਏ।

ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਇੰਜ ਲੱਗੇ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਅਖਾੜਾ ਦੇਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਸ਼ੌਕੀਨਾਂ 'ਚ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸ ਸਿਰਜ ਆਏ ਹੋਈਏ। ਸਾਡੇ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੇ ਲੱਖ ਰੁਪਈਆ ਲਾ ਕੇ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਅਫ਼ਸੋਸ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋ ਰਿਹਾ, ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਰਤਾਜ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਫੈਨ ਸਮਝ ਕੇ ਸੀਨਾ ਫੁਲਾ ਰਹੇ ਸੀ।

ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ ਸੁਖਨੈਬ ਸਿੱਧੂ ਦਾ ਫ਼ੋਨ ਆਇਆ ਕਹਿੰਦਾ ਬਾਈ ਜੀ ਕੀ ਫ਼ਰਕ ਲੱਗਿਆ ਪੁਰਾਣੇ ਤੇ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਦੇ ਅਖਾੜਿਆਂ 'ਚ? ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਵੀਰ ਬਾਕੀ ਸਭ ਤਾਂ ਉਹੀ ਸੀ, ਬੱਸ ਫ਼ਰਕ ਅੱਜ ਤੇ ਕੱਲ੍ਹ ਦਾ ਸੀ। ਸਾਈਕਲ ਦੀ ਥਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਸੀ ਤੇ ਸਫ਼ਰ ਸਾਡੇ ਚਾਰ ਕੋਹ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਸਾਡੇ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਖਾੜੇ ਨੇ ਮਹਿਫ਼ਲ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦਾ ਜਾਲ ਭਾਵੇਂ ਹਰ ਪਾਸੇ ਵਿਛ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ, ਬੱਸ ਜੇ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹ ਸੀ ਸਰਤਾਜ ਦਾ ਪਹਿਰਾਵਾ, ਅਦਾਵਾਂ, ਸ਼ਬਦ, ਤੇ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ। ਇੰਝ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਸਰਤਾਜ ਆਪਣੇ ਕੱਲ੍ਹ 'ਚ ਹੀ, ਆਪਣੇ ਵਿਰਸੇ ਦੇ ਸਿਰਹਾਣੇ ਖੜ੍ਹਾ ਪਹਿਰਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।